Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede wereldoorlog zijn een aantal vliegtuigen in de buurt van Sleen neergestort.

Halifax bommenwerper in Schoonoord

25 Halifax-bommenwerpers van 408 en 419 Squadron van de Royal Canadian Air Force waren op 3 februari 1943 samen met 17 Wellingtons van 420, 425, en 426 Squadron voor een aanval naar Hamburg gevlogen. Volgens de rapporten was het doelwit door wolken bedekt, waardoor de missie werd bemoeilijkt. Ook moesten vanwege ijsafzetting op de vleugels een aantal vliegtuigen de missie eerder afbreken en terugvliegen naar de thuisbasis Middleton St. George. De Halifax van piloot MacKenzie had al boven de Noordzee problemen met de Intercom en ook met ijsafzetting. In plaats van de vlucht af te breken en terug te keren naar de thuisbasis had hij besloten door te vliegen naar het doel om onderweg het probleem met de Intercom op te lossen. Ze waren door de problemen achterop geraakt van de beschermende vliegtuigformatie en waren daardoor een makkelijke prooi voor de Duitse nachtjagers geworden. Ongeveer 25 minuten vanaf het doelgebied werden ze schuin van achteren en onderaf beschoten door een Duits gevechtsvliegtuig die het toestel geheel doorzeefde. De piloot was op slag dood en drie bemanningsleden wisten op tijd uit het toestel te springen met hun parachutes, maar werden uiteindelijk krijgsgevangen genomen. Dit waren navigator W.N. Garnett, staartschutter A.H. Milton en bommenrichter E.R. Maquand. De Halifax DT-630 met code VR-T stortte brandend neer en brandde in zijn geheel uit. Naderhand werden de lichamen geborgen van:

  • P.O. MacKenzie, J.D.(id. J/16924) Pilot Officer 419 Sqn. 21 jaar
  • W.O. Hill, R.H. (id. R/79024) Warrant Officer Class II/Air Gunner 419 Sqn. 23 jaar
  • W.O. Gonnett, L.A. (id. R/77325) Warrant Officer Class II/Air Gunner 419 Sqn. 22 jaar
  • Sgt. Duthie, W.P. (id. R/58766) Flight Engineer 419 Sqn. 21 jaar.

De omgekomen bemanningsleden zijn begraven op de Algemene Begraafplaats te Sleen.

Handley Page Halifax bommenwerper in Sleenerzand

Op 14 mei 1943 stortte in de bossen van Sleenerzand een viermotorige Handley Page Halifax bommenwerper van de Royal Air Force brandend neer. Het toestel was tijdens de terugvlucht na een bombardement op Bochum om 02.30 uur boven Duits-Nederlandse grensgebied ter hoogte van Emmen door een Duitse nachtjager in brand geschoten. Boven de boswachterij zwenkte de machine rond, verloor een gedeelte en stortte neer. In het vliegtuig zaten:

  • W.O. Walton, G.S.(id. 1380500) W.Op./Air Gunner 77 Sqn. 27 jaar
  • Sgt. Bolton, L.W.(id. 1391746) Navigator/Bomber 77 Sqn.
  • Sgt. Morgan, J.I.P. (id. 1338378) Navigator 77 Sqn. 22 jaar
  • F.O. Puddephatt, D.P. (id. 136541) Flying officer (Pilot) 77 Sqn.
  • Sgt. Brookes, M.J.H. (id. 547090) Flight Engineer 77 Sqn. 21 jaar
  • Sgt. McKillop, A.W. (id. 1007370) Air Gunner 77 Sqn. 29 jaar
  • Sgt. Halestrap, R.A. (id. 1464887) Air Gunner 77 Sqn. 21 jaar

De bemanningsleden kwamen allen om en zijn begraven op de Algemene Begraafplaats van Sleen. De wrakstukken zijn grotendeels door de Duitsers geborgen en getransporteerd per trein naar Duitsland. Gegevens vliegtuig: Type Handley Page Halifax B II JB892 KN-E, 77 Sqn., nr. 5704 F 2.155, serial nr. E.E.P. 46531 All. Ratovea.

Vliegtuigmonument Noord-SleenMonument

Ter nagedachtenis aan de 7 omgekomen bemanningsleden is een monument opgericht op de plaats van het vliegongeval. Een groep schoolvrienden uit Zweeloo en Oosterhesselen heeft het monument in 1945 gemaakt van de gevonden brokstukken. Op het monument zijn de namen van de bemanningsleden vermeld. Toen het na 30 jaar een verwaarloosde indruk ging maken werden de vliegtuigrestanten in 1975 ingekapseld in beton en daarna voor duurzaam onderhoud overgedragen aan de gemeente Sleen. Op 28 april 1988 werd dit vliegtuigmonument op initiatief van de “Stichting Februari ‘41” geadopteerd door groep 7 van de Christelijke Basisschool “de Fontein” te Sleen.

Handley Page Halifax in Den Hool:

Op 28 mei 1943 stortte om 01.51 uur in de buurtschap Den Hool een viermotorige Handley Page Halifax Mk.II bommenwerper van de Royal Air Force neer. Het behoorde tot het 10e. squadron. Zij voerde de registratie JB-958 en had als squadroncode ZA-W. Deze bommenwerper met 7 bemanningsleden was die avond ervoor om 23.06 uur opgestegen vanaf Melbourne Yorks in Engeland. 518 toestellen ging die avond voor een missie naar Essen in het Ruhrgebied. Het waren 274 Lancasters, 151 Halifaxes, 81 Wellingtons en 12 Mosquito’s. Zij werden door een Duitse nachtjager van Lt. W. Rapp van III/NJG IV die nacht neergeschoten. Van de zevenkoppige bemanning, kwamen er vijf om het leven. Twee bemanningsleden, Williams en Warren, wisten er nog op tijd uit te springen maar werden door aanwezige Duitse militairen gearresteerd en uiteindelijk overgebracht naar krijgsgevangenkamp Stalag 357 te Kopernikus. De omgekomen bemanningsleden zijn:

  • Sgt. Beattie, S.G. (id. 1347709) Air Bomber 10 Sqn. 21 jaar
  • Sgt. Blackborow, E.B. (id. 1317476) Air Gunner 10 Sqn.
  • Sgt. Buck, E.S. (id. 1313328) Air Gunner 10 Sqn.
  • Sgt. Howarth, J. (id. 1479264) Flight Engineer 10 Sqn. 22 jaar
  • F.O. Rawlinson, G. (id. 128872) Flying Officer (Pilot) 77 Sqn. 24 jaar

De omgekomen bemanning is begraven op de Algemene Begraafplaats in Sleen. Gegevens vliegtuig: Type Handley Page Halifax, op linkerzijroer de letters E.E.P. en cijfers 39591 en rechterzijroer E.E.P. met cijfers 45566. 

Bronnen: Gemeente-archief v.m. gemeente Sleen, Commonwealth War Graves Commission, 419 sqn. RCAF en Ab. A. Jansen, gevleugeld verleden.